SZTOKHOLM – NIECO HISTORII
W tzw. “Kronikach z Visby” (“Visbyannalerna”) zanotowano, że miasto Stockholm założone zostało w roku 1187 przez króla Knuta Erikssona. Natomiast w pisanej później przez innych zakonników “Kronice Erika” (“Erikskrönikan” z roku 1480) utrzymuje się, że miasto założył Birger Jarl w roku 1252. Miasto powstało z tego powodu, że leży przy śluzie łączącej Morze Bałtyckie (“Östersjön”) z potężnym Jeziorem Mälaren, stanowiącym drogę żeglugową do Szwecji Środkowej, stąd strategiczne i handlowe znaczenie miasta a tamtych czasach. Dzisiaj przez ową śluzę (“Slusen”) przepływają tylko mniejsze jachty i łodzie prywatne, tak liczne na wodach Sztokholmu, nazywanego czasami “Wenecją Północy”.
W roku 1175 król Knut Eriksson zawarł pakt z niemieckim księciem Henrykiem “Lwem Saksonii” (“Lejon av Sachsen” – protektor miasta handlowego Lubecka). Umowa ta uwalniała kupców niemieckich od podatków i ceł, zapewniała też ochronę przed piratami na wodach Bałtyku i podobne ulgi oraz ochronę kupcom szwedzkim w portach niemieckich.
W tamtych czasach, wiek XIII, port sztokholmski był dłużej pokryty lodem niż obecnie. W “Kronikach” wzmiankuje się, że Sztokholm leżał w okowach lodu od listopada do maja, toteż Niemcy kolonizowali te tereny raczej jako “Letni goście”. Nazywali Szwecję “Królestwem Gotów” – Gotalandią. Wielu współczesnych historyków twierdzi, że Gotowie wywodzą się z terenów środkowej Szwecji, ale jeden z historyków niemieckich przekonuje, iż Gotowie tak naprawdę pochodzą z obszaru dzisiejszej Północnej Polski. Jeśli chodzi o stolicę Szwecji: w istocie była nią po raz pierwszy mała osada Sigtuna pod Uppsalą. Później dopiero Sztokholm.
Warto zwiedzić odległą ok. 80km od Sztokholmu Uppsalę ze względu na zabytki tego miasta, zwłaszcza gotycką katedrę i słynny uniwersytet.
Władysław Nowik